Taşeron işçiler son dakika haberleri (10 Haziran 2013) Taşeronlaşma ve taşeron işçileri yıllardır çalışma hayatının gündemini meşgul ediyor. 585 bini kamuda olmak üzere bir milyonun üzerinde taşeron işçisi mevcut. İş mahkemelerinde on binlerce taşeron davası devam ediyor. Taşeron işçiler Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Faruk Çelik'ten sözleşmeli kadro istiyor. 

TAŞERON İŞÇİLER İÇİN PİLOT UYGULAMA

İşçi ve işveren örgütleriyle yapılan değerlendirmelerde, taşeron işçilere beş alanda koruma getirilmesinde uzlaşma sağlandı. Taşeron işçilerle ilgili en önemli adım kıdem tazminatı konusunda atılıyor.

‘BİREYSEL KIDEM HESABI’NA GEÇİLECEK

Taşeron şirketlerde çalışanların da kıdem tazminatı hakkından tam olarak yararlanabilmesi için, “bireysel kıdem hesabı sistemi”ne geçilmesi öngörülüyor. Bireysel kıdem hesabı sistemi, “kıdem tazminatı fonu” için hazırlanan taslakta yer alıyordu.

İŞVEREN SORUMLU OLACAK

Yeni düzenlemeyle taşeron işçilerin maaş ödemelerinde gecikme olmaması için ücretlerden asıl işverenin de sorumlu olduğu bir yapıya geçiliyor. Taşeron işçinin ücret alacaklarına da teminat getiriliyor. Ayrıca taşeron işçilere üç yıllık sözleşmeyle iş güvencesi getirilip yıllık ücretli izinlerini kullanabilmeleri de güvenceye alınıyor.

TAŞERON DEVLETTEN ALACAK

Çalışma Bakanlığı, hazırladığı teknik çalışmayla, kamudaki taşeron işçilere uygulamayı düşündüğü kıdem tazminatının formülünü açıklarken, gelecekte bütün çalışanlara yansıyacak yeni kıdemin de ipuçlarını verdi.

Bakanlığın taşeron düzenlemesinin eski ve yeni halini açıkladığı raporda yer alan bilgilere göre, BKH sistemine geçilemezse kamuda, alt işverenin yanında çalışan işçilerin kıdem tazminatı güvenceye alınacak.

Tazminatın hesaplanmasında “işçi ücretinin 1/12’si” esas alınacak, hak edişten kesilecek bu tutar fonda biriktirilecek ve daha sonra işçiye ödenecek. Bu tutar, halen çalışanların sahip olduğu kıdem tazminatı hakkıyla aynı düzeyde. Dolayısıyla BKH’nin kurulması işçilerin tazminatının hesaplanmasında herhangi bir hak kaybına yol açmayacak.

ASGARİ ÜCRETLİYE 81 TL

Taşeron, kıdem tazminatını fona ödedikten sonra, iş yaptığı kamu kurumundan bu tutarı geri alacak. Çalışma Bakanlığı’nın hazırladığı taslak düzenlemede BKH, önce kamudaki taşeron işçilerinde denenecek. Özel sektördeki işçiler içinmevcut uygulama devam edecek. Yeni sisteme göre, asgari ücretle çalışan bir işçinin halen 978 lira 60 kuruş olan brüt ücreti üzerinden her ay BKH fonuna 81 lira 55 kuruş kıdem tazminatı yatırılacak.

Taşeron sözleşmeleri en az 3 yıla çıkarılacağı için, 3 yılın sonunda işçinin hesabında 2 bin 935 lira birikecek. Ancak raporda, tazminatın işin bittiği 3 yılın sonunda mı, yoksa daha önce gündeme geldiği gibi 10-15 yıl sonramı ödeneceğine ilişkin bilgi yer almıyor.

KAZANILMIŞ HAK KORUNUYOR

Taslak çalışmaya ilişkin bilgi veren bürokratlar, kamudaki taşeron işçilerde uygulanacak sistemde hiçbir şekilde kazanılmış haklardan geriye gidişin olmayacağını söylediler. Raporda, yer alan “işçi ücretinin 1/12’si” ifadesinin “brüt ücret” olarak kurgulandığını belirten yetkililer, “Mevcut sistem aynen korunacak” dedi.

Bürokratlar, BKH’nin mevcut kıdem tazminatından yeni sisteme geçişte pilot uygulama olarak düşünüldüğünü, başarılı olması halinde tüm çalışanlara uygulanacağı bilgisini verdi.

ERDOĞAN SÜZER/BUGÜN GAZETESİ

Haber A, taşeronların sesi olmaya devam ediyor. Tüm yurttan gelen mailler ve şikayetler, özellikle üniversite hastanelerinde taşeron sisteminin işçiler için büyük bir sorun olduğunu gösteriyor.

Türkiye'nin kangreni olan taşeronlaşmanın hala önü alınamadı. Taşeronlaşma giderek artıyor. Peki hükümet bunun önünü almak için neler yapıyor? Bugün Gazetesi yazarı Sadettin Orhan taşeron içinin neler istediğini 8 başlık altında belirtti.

1. Kapsam netleşiyor

Yeni düzenlemede hangi işlerin taşerona verilebileceği konusu net olarak düzenlenecek. Böylece muvazaalı taşeronlaşmanın önüne geçilmesi hedefleniyor.

2. Kanuna aykırı taşeronlaşmaya son

Kanunda belirtilen konuların dışında taşeron işçisi istihdam edilirse, bu işçiler asıl işverenin işçisi kabul edilecek. Ancak bu konuda kararı idare değil yargı verecek. Şu an müfettiş raporuyla muvazaa tespiti yapılabiliyor.

3. Yıllık izinde hak kaybı olmayacak

Şu an özellikle kamudaki taşeron işçileri, her yıl taşeronun değişmesi sebebiyle yıllık izin kullanamıyor. Yeni sistemde izinler ilk işe giriş tarihine göre hesaplanacak. Taşeron firma değişse bile izin hakkı önceki çalışmalar da dikkate alınarak hesaplanacak.

4. Kıdem tazminatı korunacak

Mevcut uygulamada yine taşeron şirketlerin her yıl değişmesi sebebiyle taşeron işçiler kıdem tazminatına hak kazanamıyor. Yeni sistemde işçilerin kıdem tazminatı fonda tutulacak. Ayrıca kamu ihalelerinde kıdem tazminatı için ayrı kaynak verilecek. Taşeron işçisi ne zaman ayrılırsa ayrılsın tazminatını alabilecek.

5. İş güvenliğinde boşluk olmayacak

İş sağlığı ve güvenliği uygulamalarında taşeron işçisi ile asıl işveren işçisi arasında fark olmayacak. Asıl işveren her iki işçiye karşı da eşit sorumlulukta olacak. Mevcut uygulamada dolaylı olarak yer alan sorumluluk, "doğrudan sorumluluk" haline getiriliyor.

6. Ücretten kaçış yok

Asıl işveren, her ay taşeron tarafından işçilere ücretin ödenip ödenmediğini kontrol edecek. Ödenmeyen ücretleri kendisi ödeyecek ve taşeronun hesabından kesecek. Şu an pek çok işyerinde fiilen uygulanan durum bir anlamda yasal zemine kavuşmuş olacak.

7. Ücretler eşit olacak

Taşeron işçilerinin ücreti,asıl işverenin işçileri emsal alınarak belirlenecek. Mahkemeler de ücret takdir ederken, asıl işverenin ödediği ücretleri emsal kabul edecek. Böylece asıl işverenin 3000 TL ücret ödediği bir iş için taşeron asgari ücretli işçi çalıştıramayacak.

8. İhaleler en az üç yıllık olacak

Kamuda temizlik, güvenlik ve ulaştırma gibi işler için her yıl ihaleye çıkılıyor. Bu durumda taşeron işçisi pek çok haktan mahrum kalıyor. Bundan sonra ihaleler en az üç yılda bir yapılacak. Böylece taşeron işçisinin kıdeme bağlı hakları koruma altına alınmış olacak.